Tymczasowy most

Burzliwe wydarzenia Wielkiej wojny bezlitośnie zniszczyli most kolejowy. Wycofując się z Olity wojska rosyjskie w sierpniu 1915 r. wysadziły lewy filar i kratownicę.



Tymczasowy wojskowy most kolejowy
Most dla rowerow

Podczas wyburzenia w zachodniej części został zniszczony jeden zachodny filar, a po wschodniej stronie – kratownicę. Na skutek wybuchu runęły fermy, których gruzy wpadły do rzeki. Tych gruzów nie można było usunąć.
    Dla tego nowy most został zaprojektowany obok starego. Postanowiono wykonać drewniane jarzma i przełożyć je metalowymi belkami. Długość przęsłów o 17 m, przy czym pod każdą szyną są trzy* belki systemu Differdingera. Połączenia ze wschodnim brzegiem dokonano nie przy pomocy nasypu, ale estakady na drewnianych podporach, z wyłożonymi metalowymi belkami. Długość mostu wynosiła 294 m.
     Prace nad odbudową trwały 63 dni (od 24 września do 25 listopada). Pracowały trzy pododziały kolejowe (19, 1 rezerwu i 6 landweru), dwa oddziały pionierów, siódmy park maszyn kolejowych, jeden oddział pracowników i około 900 rosyjskich jeńców wojennych.

Svetainės vertimą
į lenkų kalbą
dalinai finansavo
Alytaus miesto savivaldybė 2016 m. Bendrosios kultūros ugdymo
ir etnokultūros
puoselėjimo programos
priemonės ,,Finansuoti
ir įgyvendinti
kultūros
projektus“ lėšomi
s




Zima 1916 r.


Drewniane jarzma zostały wykonane z kilku wysokich ram, dla których podporę stanowiły pale. W celu uzyskania elastycznej konstrukcji, jarzma zostały połączone przy pomocy podłużnych belek, które na brzegach opierały się o betonowe podpory. Jednen rząd podłużnych wiążących belek wynosił 9 m nad poziomem wody, a drugi rząd wiązał pilary w górnej ich części.



Pociąg na moście 1915 lub 1916 r.
(z kolekcji Henrikasa Kebeikisa)

 



     W celu zabezpieczenia mostu przed atakami kry przy każdej podporze były lodołamacze tzw. izbice, poza tym pale podpór wszerz mostu zostały obszyte grubymi deskami i pokryte metalowymi listwami o grubości 5 mm. W celu zabezpieczenia pali przed zniesieniem przez wodę, zostały one obłożone kamieniami i workami z cementem.





   Most przetrwał ruszenie lodów 1915-1916 r. Jednak istnieje ryzyko, że w przyszłości może nie wytrzymać. Dlatego 5 Wojskowa Dyrekcja Kolejnictwa (odpowiedzialna za ten most) postanowiła usunąć dwa jarzma i po dokonaniu zmian w górnej części konstrukcji budowli, wykonać dwa duże przęsła na szlaku żeglownym rzeki. Na skutek czego uzyskano dwa przęsła po 34 m. Podczas zwiększania przęseł należało wzmocnić i jarzma sąsiedni, ponieważ wzrosło ciśnienie. Prace te bez zatrzymania ruchu zostały wykonane przez firmę Maschinenfabrik Augsburg-Nurnberg A.-G.*



___

* fragment z „Odbudowy kolei Litwy w latach 1914-1918“.
Mjr Kutka, 1931 r., Wydawnictwo „Spindulio bendrovės spaustuvė“,
Kaunas



Most podczas modyfikacji centralnych przęseł w 1916 r.
.




Most podczas modyfikacji w 1916 r.

      Drewniany most nie był bardzo mocny: ruch pociągów o większej wadze został zakazany. Aczkolwiek ekstremalny test wykonany w 1919 roku doprowadził do otwarcia regularnego ruchu na moście. Według słów profesora Steponasa Kolupaily wyglądało to w następujący sposób: „W 1919 roku nasza jednostka wojskowa wycofywała się od bolszewików na paciąge z Varėny (pol. Orany). Maszynista nie potrafił zatrzymać ciężkiego pociągu i „przeleciał przez most ze wszystkimi armatami. Po tym wydarzeniu żołnierze omal nie zlinczowali tego maszynisty, natomiast przez most został odnowiony regularny ruch“.


 

 

   W późniejszych czasach, most huśtał się i zgrzytał, gdy pociąg przejeżdżał przez most dlatego pasażerowie musieli wysiąść i przejść pieszo na drugi brzeg. Włówczas na drugi brzeg przejeżdżał pociąg, pasażerowie wsiadali do pociągu i kontynuowali podróż do stacji Artilerija (bo po dołączeniu w 1920 r. Suwalszczyzny i Wileńszczyzny do Polski, stacja Varėna (pol. Orany) pozostała po stronie polskiej, a stacja Artilerija - po stronie litewskiej). Takie „wojaże“ wreszcie się znudziły Zarządowi Kolejnictwa i w 1926 roku zdecidowano zamknąć most, a następnie postanowiono zdemontować most a później i linią kolejową do Artilerija.
Prace te podjęła spolka AB „Dzūkija“. Niestety, nie obeszło się bez wypadków. Jeden z pracowników spadł do Niemna wraz z drewnianą belką z wysokości 35 metrów, ale dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności nic mu się nie stało.


  Chociaż były plany odbudowania kolei Alytus-Varėna, jednak od tego czasu most nie został odbudowany.
 
  W sierpniu 2013 r. spółka UAB „Alkesta“  rozpoczęła budowę nowego mostu dla pieszych i rowerzystów na starych podporach mostowych. Budowa nowego mostu została zakończona pod koniec 2015 r., a na początku 2016 r. został on oddany do użytku. 




Most kolejowy w Alytus 19.V.1925









Ta i najwyższa fotografie z kolekcji Muzeum Regionalne Alytus



 


Demontaż mostu tymczasowego zdjęcie z dnia 25 IV 1926 



« Wstecz   |   Do strony głównej 

© Asociacija „Olita_Orany“. All rights reserved